Een plek onder de zon          

Regen, een frisse wind en alweer vroeg donker dus voor ons de ideale tijd om plannen te maken voor de volgende vakantie(s).

De struggle is een ieder jaar terugkerend fenomeen, meer bestemmingen dan verlofdagen! Hoeveel tijd heb je eigenlijk nodig voor een interessante roadtrip, waar moet je rekening mee houden en boek je alles vooraf of wordt het go with the flow?

Zo maar een paar vragen die wel enige voorbereiding vergen, wat doet het weer in die periode en waar zijn er eventueel evenementen die je wilt bezoeken of juist wenst te vermijden?

De lijst met interessante bestemmingen groeit na iedere reis en dat gaat niet passen in individuele trips, dus ook komend jaar kiezen we voor een gecombineerde variant.

Na ons eerste bezoek aan San Sebastian en een deel van het Baskenland dachten we er al aan om Noord Spanje verder te gaan verkennen. Je bent vanaf Utrecht in zo’n 1250 km in San Sebastian en dat is goed te doen in 1 of 2 dagen. Het Baskenland biedt naast de mooie steden San Sebastian met de Concha baai, Bilbao met het Guggenheim museum en het onbekendere Vitoria Gasteiz (230.000 inwoners) een interessante culinaire cultuur in de vorm van meerdere sterrenrestaurants en de Pintxchos die in allerlei creaties worden aangeboden.

Via de deels woeste kustlijn met prachtige baaien kun je steden als Santander, Oviedo, Gijon en A Coruna bezoeken. Veel wandelaars op deze route gaan naar Santiago de Compostela en doen onderweg diverse plaatsen aan zoals bijvoorbeeld Leon waar een fantastische kathedraal staat die meer dan de moeite waard is.
Maar vergeet de Picos de Europa niet. In dit Cantabrisch gebergte waar vele grotten zijn en ook het nationale heiligdom Covadonga (Basiliek) zich bevindt kun je uitgebreide wandeltochten maken waarbij je veelal zal worden vergezeld door geiten en schapen. De herders trekken in de zomer vanuit de valleien de bergen in en met een beetje geluk spot je wellicht nog een Recebo (Gems). De streek staat bekend om de pittige Queso de Cabrales die in de grotten wordt gerijpt. Deze veelal pittige kaas wordt veel gebruikt in recepten met entrecote en beef maar is ook vermengd met brandy als smeersel te gebruiken op brood of toast.

Met de auto of camper zijn de afstanden tussen de genoemde plaatsen prima te doen, het varieert van 100 tot 250 km per dag dus prima om zo van dag tot dag het gebied te verkennen en te genieten van wat de regio te bieden heeft.

De streek wordt groen Spanje genoemd en bestaat uit diverse provincies en als je rekent vanaf San Sebastian dan volgen vervolgens Cantabrie, Asturie en Galicie. Het kan in deze regio mistig, winderig en nat zijn maar ook de zon laat zich genoeg zien. In Galicie tref je de Rias, dit zijn rivierdalen met kleurrijke vissersplaatjes die contrasteren met de ruige kliffen van de Costa da Morte. 

De Galicische keuken is bekend vanwege de pimientos de padron (groene pepertjes die veelal mild zijn van smaak maar 10 tot 25% is pittig, dit is afhankelijk van zonlicht en water tijdens de groei).
Percebes (eendenmosselen) zijn populair en worden met gevaar voor eigen leven gevangen op de steile kliffen. De Percebes worden eerst gekookt en dan met olijfolie, ui, knoflook, tomaten, ansjovis en pimenton in een pan gebakken, als wijn wordt er vaak de Albariño bij gedronken, dit is een witte druivensoort waar Galicië om bekend Albariño wordt gebruikt in wijnen met een fruitig aroma en heeft veel weg van de beroemde Riesling.
De Caldo Gallego is bij de wandelaars geliefd en is eigenlijk een Galicische bouillon van aardappelen, kool en witte bonen met wat varkensvlees, een ideale krachtbron voor de wandelaars die op weg zijn op de Camino Frances en daarnaast kom je in Polberrias de lokale delicatesse tegen. Deze Pulpo of polbo a feira, zijn stukjes gekookte octopus met pimenton, olijfolie en zeezout.

Twijfel je nu toch over Noord Spanje en het klimaat of heb je meer met een ander soort keuken dan is er natuurlijk altijd de Andalusische optie.Heb je de tijd tijdens je roadtrip dan zou je vanuit Galicie door Portugal naar de regio Sevilla kunnen rijden en vandaar Andalusie kunnen bezoeken tijdens je reis. Steden als Cadiz, Cordoba, Ronda en bijvoorbeeld Granada zijn in ieder geval een reden om terug te keren.

Ons hart ligt in Andalusie en daar keren we in ieder geval jaarlijks terug om heerlijk te eten bij een Venta, de steden Malaga en Sevilla te bezoeken maar ook om te gaan wandelen in El Torcal en in Antequera. Het voorjaar is een heerlijke periode voor bijvoorbeeld de regio Axarquia ten oosten van Malaga waar je prachtige dorpjes hebt zoals Comares, Competa en Canillas de Aceituna.

Een kilometer of 30 boven Malaga liggen dorpjes zoals Monda, Guaro en Alhaurin el Grande waar je nog tussen de Spanjaarden een tapas kunt eten voor een schappelijke prijs. Deze streek is zeer geliefd bij natuurliefhebbers en wandelaars, je kunt bijvoorbeeld gaan wandelen in Juanar bij Ojen waar je tussen de steenbokken loopt en uiteindelijk uitzicht hebt op Marbella.

Spanje is echt een land met meerdere gezichten, de costa’s de bergen, de steden en de natuur. Geniet ook van de lokale specialiteiten eet een hornazo in Salamanca, Jamon in Trevelez, tonijn in Barbate en drink Sherry in Jerez, Tempranillo in de Ribera, Verdejo in de Rueda.

Ok, leuk al die informatie maar wat adviseer je ons nu eigenlijk?

Probeer niet alles in 1 reis te plannen maar neem de tijd om de streek te leren kennen, beperk de reisafstanden per dag tot maximaal 300 km en geniet van de lokale keuken en wijnen.

Maak een lijstje met plaatsen die je echt wilt bezoeken en maak een plan B voor het geval er een activiteit niet kan worden gedaan ivm het weer, fysiek ongemak of een andere reden. De Caminito del Rey bijvoorbeeld wordt weleens gesloten ivm de wind en El Torcal is echt mooier bij helder weer.

Verzamel voldoende informatie en kies voor betrouwbare partners mbt je accommodaties, een slecht bed, douche of waardeloze overnachtingsplek kun je uitsluiten door je vooraf goed te informeren.

Wij gaan verder met de planning, Hondorrabia, Salamanca, Douro, Porto, Pontevedra, Picos de Europa of werd het nou toch Bilbao, Leon, A coruna, Santander en Pamplona?

Veel plezier met plannen.

De Sherry Triangle.


Ja ja ik hoor het jullie al zeggen, Sherry? Dat is toch dat zoete drankje dat mijn oma vroeger dronk. Maar klopt dat oubollige imago nog steeds en is Sherry altijd zoet?

Waar komt het eigenlijk vandaan en zijn er bodega's waar je kunt proeven en tevens een rondleiding kunt krijgen?


De Triangle, is een gebied in de provincie Cádiz in het zuidwesten van Spanje. Het staat bekend om de productie van Sherry, een soort versterkte wijn. De steden Jerez de la Frontera, Sanlúcar de Barrameda en El Puerto de Santa María liggen op de hoekpunten van de driehoek en zijn de bepalende plaatsen voor wat betreft de productie en verkoop van Sherry.


De droge Sherry is een versterkte wijn die gemaakt wordt volgens het Solera systeem. De Palomino druif is daarvoor de basis. Het Solera systeem is een techniek waarbij men verschillende jaargangen blend in eikenhouten vaten, de oudste wijn blijft onderin het vat en de jongste wijn wordt toegevoegd totdat de vaten voor maximaal 75% gevuld zijn. Gevolg is dat er door het zeeklimaat gist ontstaat, dit wordt ook wel flor genoemd. Hierdoor wordt de wijn afgesloten van zuurstof en ontstaat uiteindelijk een droge ziltige Sherry zoals de Fino en Manzanilla.

Tijdens een rondleiding in een bodega kun je hierover een uitstekende uitleg krijgen en zul je ook gaan begrijpen hoe de smaakverschillen ontstaan.

Sherry is trouwens de Engelse verbastering van Jerez. Van Vinos de Jerez, oftewel de wijnen van Jerez de la Frontera. Alleen de wijn die gerijpt heeft in een van de drie bovengenoemde plaatsen mag Sherry genoemd worden.

Leuk hoor al die informatie maar ik wil nu weleens iets proeven, welke keuzes zijn er en waar kan ik dan terecht?

Ten eerste is het goed om te weten dat er droge en zoete Sherry bestaat.

De droge soorten zijn in smaakvolgorde van licht naar vol:
-Fino en ook de Manzanilla uit Sanlúcar de Barrameda;
-Amontillado;
-Palo Cortado;
-Oloroso. 


De zoete soorten zijn in Nederland wellicht bekender onder de namen:
-PX Pedro Ximenez
-Moscatel
En dan heb je nog diverse blends zoals de Cream, Pale en Medium


Rondleiding en proeverij

Sommige bodega's zijn erg bekend zoals Sandeman, Osborne en Tio Pepe. Uiteraard kun je hier terecht voor een rondleiding en proeverij maar wellicht is het leuker om de wat kleinere bodega's te bezoeken.

Zo zijn wij erg gecharmeerd van de smaken van Gutierrez Colosia in El Puerto de Santa Maria. Je kunt hier ook direct van het vat diverse soorten kopen.
Bodega Tradicion in Jerez de la Frontera is schitterend en heeft zich gespecialiseerd in de exclusievere en oudere soorten.
Bodega Barbadillo in Sanlúcar de Barrameda is uitstekend geschikt om de typische ziltige Manzanilla te proeven. 


In de kustplaats Sanlúcar de Barrameda is het vaak koeler dan wanneer je meer richting Jerez de la Frontera gaat (binnenland). Door de lagere temperatuur is de flor/gistlaag beter houdbaar. Kenmerkend hier aan de kust is de hoge luchtvochtigheid en de wat meer ziltige smaak van de Sherry. Dit komt door de invloed van de zee die op een paar honderd meter afstand ligt.

Ben je op reis in Andalusie en ben je liefhebber van goed eten met een mooi glas, bezoek dan eens de Sherry Triangle en je zult ervaren dat Sherry helemaal niet oubollig is in Spanje. Stap eens een Tabanco binnen en doe mee met de Spanjaarden!. Drink eens een Fino en combineer dat met wat tonijn uit Barbate.

Buen provecho!

Een roadtrip naar Andalusië

Veel toeristen trekken jaarlijks naar de Spaanse Costa’s en ook wij zijn uiteraard bekend met de bekende kustplaatsen. Er is echter zoveel meer te zien en te doen in Spanje.

Een roadtrip dat leek ons de ideale manier om het andere Spanje te ontdekken. Wat begon als een fantasie tijdens een hardlooprondje kreeg steeds meer vorm en werd vervolgens uitgewerkt tot een serieus plan dat in 2018 zijn beslag moest gaan krijgen.

Hoe pak je dat aan? Wat moet je allemaal regelen? 

In eerste instantie maar eens kijken welke route we willen volgen en in hoeveel tijd, vervolgens is het dan tijd om het met de werkgever te gaan bespreken. Er waren dus nog enkele roadblocks te nemen voor de roadtrip kon beginnen.

Spanje is een groot land met een aantal grote trekpleisters zoals de Ramblas en Sagrada Familia in Barcelona,  de musea van Madrid, het Alhambra in Granada. Die zaken kennen de meeste mensen wel. Wij gingen op zoek naar het andere Spanje, via San Sebastian, Salamanca, Caceres naar het door ons zo geliefde Andalusië en vervolgens terug via Toledo, Tordesillas en Figueres.

We trekken er uiteindelijk 4 maanden op uit en besluiten om het grootste deel te verblijven in Andalusië. De auto is nagekeken, de kofferbak slim ingepakt, het onbetaald verlof geregeld en de route is in hoofdlijnen gereed. Tijd om te vertrekken richting stop 1 in San Sebastian in het prachtige Baskenland.

Een gebied om naar terug te gaan dat weten we direct maar voor nu moeten we door naar het zuiden aangezien we binnen een week in Sevilla moeten zijn en het in maart onderweg in Salamanca en Extremadura nogal fris was.

We hebben er bewust voor gekozen om met Pasen in ieder geval al in Andalusië te zijn, we beginnen met Palmzondag in Conil de la Frontera en maken daar de eerste processies mee. Het in een intens schouwspel en prachtig om mee te maken in de kleinere dorpjes, de dagen voor de eerste processies waren we in de heerlijke stad Sevilla waar de voorbereiding voor Pasen in volle gang was. Sevilla is prachtig, sfeervol en in maart is het er al aangenaam toeven. De kathedraal, het plaza Espana, het Real Alcázar en ga zo maar door, voeg daar de talloze bars en tapaszaakjes aan toe en je hebt een perfecte cocktail voor een citytrip.

In het westelijk deel van Andalusië ligt de sherry driehoek waar we de nodige bodega’s bezoeken en alle soorten sherry proeven in de typische tabanco’s waar je een droge sherry drinkt met tonijn uit Barbate. Jerez de la Frontera is tevens bekend van de paarden en het racecircuit maar ook Cadiz is een aangename stad waar je enerzijds de kust hebt, de zout bassins en anderzijds de cruiseboten en een mooi historisch centrum.

Maar wat trekt ons nu toch zo aan Andalusië? Is het de natuur, de kust, de taal, het eten of het is een combinatie van deze factoren?

Nadat we onze intrek hebben genomen in Alhaurin El Grande voor de komende 2 maanden realiseren we ons dat het wellicht de mix is van de prachtige omgeving in de regio Monda, Guaro, Coin, Alhaurin maar tevens ook de compleet andere beleving op zo’n 30 km uit de kust. Je kunt hiervandaan in een half uurtje naar Malaga en de kust, in minder dan 2 uur ben je in Cordoba of Granada en de dorpjes Alora en Ardales landinwaarts zijn erg makkelijk aan te rijden. El Torcal en de Caminito del Rey als dagtocht met een picknick bij El Chorro, het kan allemaal.

We beleven Pasen en Dia de la Cruz en raken inmiddels al wat ingeburgerd en durven steeds meer Spaans te spreken, al moet ik toegeven dat ik vooral in de tegenwoordige tijd praat. We wandelen, zoals veel Spanjaarden doen, inmiddels iedere dag en hebben al enkele mooie routes en plekjes gevonden. Refugio Juanar bij Ojen is onze favoriet, bij helder weer kijk je enorm ver weg en met een beetje geluk kom je tijdens je wandeling steenbokken tegen.

We rijden uiteindelijk in 16 weken bijna 15.000 km omdat er simpelweg zoveel te zien is, vanuit Alhaurin gaan we door naar Vinuela in de Axarquia streek aan de oostkant van Malaga waar we regelmatig de bergen intrekken en op 1000 meter hoogte rondkijken bij de artisjokken telers en doorrijden naar het gezellige Alhama de Granada en later naar de Sierra Nevada. 

De streek is zo divers, de mensen zijn vriendelijk en soms onverstaanbaar en het tempo van leven, tsja dat is toch allemaal wel erg fijn.

Na 16 weken keren we terug in Nederland en na het afkicken van de tapas, Ribera del Duero en Rueda wijnen wacht het reguliere leven weer maar niet voordat we elkaar beloven om de roadtrip een terugkerend fenomeen te laten worden.

We kunnen het iedereen aanraden, Andalusië is prachtig en er is zoveel meer dan alleen maar kust.